BỐ TRÍ CÔNG TRÌNH VÀ CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN

I/ KHÁI NIỆM BỐ TRÍ CÔNG TRÌNH

* Định nghĩa:

-Tất cả các công trình xây dựng đều được thiết kế trên bản vẽ. Khi thi công ta cần phải chuyển bản thiết kế ra thực địa.

-Bố trí công trình là tất cả những công tác trắc địa nhằm xác định vị trí mặt bằng và độ cao của các hạng mục công trình ở ngoài thực địa theo đúng thiết kế.

-Như vậy, ngược lại với công tác đo vẽ bản đồ, trong bố trí công trình phải căn cứ vào bản thiết kế để xác định các trục, các điểm,… và tính toán những số liệu cần thiết rồi đo đạc bố trí công trình ở ngoài thực địa với độ chính xác theo yêu cầu của thiết kế. Yêu cầu độ chính xác trong bố trí công trình cao hơn trong đo vẽ bản đồ.

-Cơ sở hình học để chuyển bản vẽ thiết kế ra thực địa là các trục dọc, trục ngang và độ cao của mặt quy ước của công trình. Tất cả các kích thước thiết kế đều được xác định tương đối so với các trục và độ cao ấy.

II/  BỐ TRÍ CÁC YẾU TỐ CƠ BẢN TRÊN THỰC ĐỊA

Các yếu tố cơ bản bao gồm : góc thiết kế, độ dài thiết kế, độ cao và độ dốc thiết kế.

1. Bố trí góc bằng thiết kế.

-Cần bố trí góc βTK = BAC (góc thiết kế).Ngoài thực địa đã có trước điểm A và hướng B. Đặt máy kinh vĩ tại A, ngắm chuẩn về B đặt bàn độ ngang bằng 0, quay ống kính theo chiều kim đồng hồ đến khi số đọc bằng βTK, đóng cọc được điểm C1. Đảo kính thao tác tương tự có điểm C2. Xác định điểm C nằm giữa C1 và C2 ta được góc BAC = βTK.

-Thường máy kinh vĩ có sai số trung phương đo góc mβ > mβTK (sai số trung phương góc thiết kế). Nên để bố trí góc với độ chính xác cần thiết thì góc đặt được ở lần đầu được coi là gần đúng, và tiến hành đo lại nhiều lần góc

-Từ công thức : mX = ±

-Số lần đo cần thiết là: n =

-Sau n lần đo ta được  β ≠ βTK

Ta có:   Δβ = β - βTK

             Δβ là số hiệu chỉnh góc cần phải xê dịch để bố trí được góc thiết kế.

            CC’= d = S.tgΔβ = S. Δβ /p” ( S = AC)

            Với p” = 206265

Từ C’ hạ đường vuông góc với AC’ một đoạn d = CC’

Ta tìm được điểm C cần xác định. Xác định được góc BAC = βTK

2. Bố trí đoạn thẳng

Khi đo: chiều dài đoạn thẳng AB ở ngoài thực địa đã biết 2 điểm A và B.

Khi bố trí đoạn thẳng AB có chiều dài nằm ngang thiết kế d₀ thì ở ngoài thực địa mới có một điểm A và hướng Ax có chứa B. Cần xác định điểm B.

Cách bố trí:

Kể từ A theo hướng Ax đo sơ bộ 1 đoạn AB₁≈ d₀, cố định sơ bộ B₁.

Đo đoạn thẳng AB₁ với độ chính xác cần thiết (đưa số hiệu chỉnh vào kết quả đo), được d₁ = AB₁ chính xác.

Tính đoạn cần dịch chuyển r = d₀ – d₁

Từ B₁ đặt một đoạn r về phía cần thiết ta được điểm B cần tìm. Cố định điểm B ta được đoạn AB cần bố trí (hình 8-2)

3. Bố trí đường thẳng và mặt phẳng có độ dốc thiết kế

Để bố trí đường thẳng và mặt phẳng có độ dốc thiết kế ta có thể dùng máy kinh vĩ hoặc máy thủy bình.

a. Bố trí đường thẳng có độ dốc thiết kế.

Trước hết trên đường thẳng thiết kế, bố trí 2 điểm A và B có độ cao đảm bảo đúng độ dốc thiết kế.

Đặt máy sao cho hai ốc cân song song với đường thẳng AB. Dùng hai ốc cân này (ốc cân 1 và 2) điều chỉnh tia ngắm sao cho số đọc trên mia A và B bằng nhau và bằng a. Khi đó tia ngắm đã ở độ dốc thiết kế.

Để xác định các điểm trên đường thẳng AB ta chỉ việc đặt và điều chỉnh mia sao cho có số đọc bằng a, khi đó mặt đế mia sẽ nằm trên đường thẳng có độ dốc thiết kế.

b. Bố trí mặt phẳng có độ dốc thiết kế.

Trước hết bố trí các điểm A, B, C, D ở độ cao đảm bảo cho mặt phẳng ABCD là mặt phẳng độ dốc thiết kế.

Đặt máy và điều chỉnh 3 ốc cân sao cho số đọc trên các mia dựng tại A, B, C, D đều bằng nhau và bằng b. Khi đó tia ngắm đã quét thành một mặt phẳng có độ dốc thiết kế.

Tại các điểm khác, khi số đọc trên mia bằng b thì đế mia nằm trên mặt phẳng có độ dốc thiết kế.

-----------------------------------------------
* Trắc địa Hoàng Minh là công ty uy tín chuyên nhập khẩu và phân phối các loại máy toàn đạc điện tử, máy thủy bình, máy cân bằng laser, máy đo khoảng cách, máy định vị GPS, ... chính hãng
* Trắc địa Hoàng Minh tự hào là địa chỉ tin cậy của khách hàng!
* Truy cập website tracdiahoangminh.com để tham khảo thêm nhiều dòng sản phẩm khác.